Architektura Kościoła w Mszance
Budynek kościoła parafialnego pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Mszance, został wybudowany w latach 1938-40 w uproszczonym stylu neobarokowym wg projektu Edwarda Okonia, pracami kierował Józef Wójcik.
Kościół poświęcony 22 XII 1940 r. Posiada cechy eklektyczne, zbudowany z cegły, kryty blachą, trzynawowy.. Obiekt murowany, niepodpiwniczony, bezwieżowy, jednonawowy z transeptem. Dwuprzęsłowy korpus zajmuje pn-zach część bryły, natomiast od pd.-wschodu znajduje się jednoprzęsłowe prezbiterium, zamknięte półkolistą absydą. Ceglane spoinowane fasady zamyka od góry ceglany „schodkowy” gzyms. Cokół obłożony jest nieregularnymi płytami z piaskowca. Okna z półkolistym nadprożem, zaakcentowanym dodatkową opaską z kamiennym kluczem oraz zakończeniami opaski (po dwa w nawie, po dwa w szczytach transeptu oraz dwa usyt. diagonalnie w prezbiterium. Absydę prezbiterium od zewnątrz zdobi ślepa arkada, w której znajduje się duży Krzyż z tynku.
Po obu stronach prezbiterium usytuowane są symetrycznie dwie niewielkie przybudówki zakrystyjne (minimalnie węższe od obrysu transeptu). Południowa przybudówka posiada wejście od wschodu, z półkolistym nadprożem. Przybudówka północna ma w tym miejscu jedynie opaskę nadprożową. Zakrystie doświetlają pojedyncze okna w ścianach bocznych. Przybudówka nakrywają dachy pulpitowe o prostopadłych połaciach.
Po zach. stronie południowego ramienia transeptu znajduje się przybudówka przedsionka, obecnie pomieszczenie z kotłem, stanowiąca zmniejszoną wersję przybudówek zakrystyjnych.
Bryłę kościoła nakrywają dachy siodłowe pokryte blachą st.-ocynk. płaską, malowaną. Na skrzyżowaniu naw usytuowana jest niska czworoboczna wieża, zwieńczona ośmioboczną latarnią (z żaluzjami w przeźroczach) i baniastym hełmem.
Bardziej rozbudowana jest fasada frontowa, podzielona na trzy kondygnacje. Dolna kondygnacja, zawierająca portal wejścia gł. (o półkolistym nadprożu) jest wysunięta o ćwierć cegły przed elewację piętra i nakryta gzymsami „schodkowymi” umieszczonymi wyżej nad portalem i niżej po bokach. Narożniki dolnej części fasady flankowane są masywnymi czworobocznymi filarami. Po bokach drzwi znajdują się dwa okrągłe okienka. Nad arkadą wejścia umieszczona jest okrągła tynkowana blenda. Płaskie piętro fasady zdobi jedynie duża rozeta, na którą od frontu nałożono murowany i otynkowany Krzyż. Szczyt fasady, umieszczony powyżej gzymsu koronowego, cofnięty w stosunku do lica elewacji, ma również schodkowy układ, przy czym b oczne elementy wieńczą płaskie gzymsy tynkowane, z nad środkowym elementem zastosowano gzyms złożony z dwóch esownic kulminujących trójkątnym szczytem. Pod szczytem znajduje się okulus doświetlający poddasze, natomiast bezpośrednio nad oblachowaniem gzymsu znajdują się trzy niewielkie okna o półkolistych nadprożach.
Wejście gł. do budynku poprzedzają trzy kamienne stopnie z piaskowca, na które nałożono prowizoryczny podjazd z arkuszy blachy żeberkowej
Wnętrza budynku nakrywają pozorne (drewniane, otynkowane) sklepienia kolebkowe z lunetami. Jedyną dekoracją architektoniczną wnętrza jest wielouskokowy gzyms obiegający wnętrze. Nad zachodnią częścią nawy usytuowana jest empora muzyczna podparta dwiema masywnymi kolumnami. Środkowa część empory jest lekko łukowo wysunięta poza podciąg. Balustrada ażurowa z tralek toczonych. Wejście z nawy drewnianymi stopniami zabiegowymi (bardzo stromymi), w dolnej części brak balustrady. Budynek nie posiada wiatrołapu wejścia gł.
Posadzka z płytek lastrykowych dwubarwnych, w prezbiterium posadzka marmurowa.
W oknach znajduje się interesujący zestaw witraży z warsztatu Żeleńskich, z postaciami ŚŚ. Piotra i Zofii z Córkami w oknach prezbiterium oraz tondami z popiersiami Niepokalanej, Św. Rodziny, MB. Częstochowskiej i Św. Zofii, Najśw. Serca Pana Jezusa, Niepokalanego Serca NMP, ŚŚ. Stanisława Kostki i Teresy od Dzieciątka Jezus. W pozostałych oknach umieszczono witraże z symbolami Wiary.
Wyposażenie wnętrza, gównie eklektyczne obejmuje m.in.:
– neoromańsko-neogot. ołtarz gł. wg projektu Jerzego Bandury, wykonał w 1965 r. Kazimierz Cieśla, z figurą Najśw. Serca Pana Jezusa w niszy centralnej, zwieńczonej ośmioboczną wieżyczką z latarnią. Poniżej obrazu znajduje się tabernakulum z tronem wystawienia nakrytym baldachimem wspartym na kolumienkach. Po obu stronach części centralnej umieszczono dwie (obniżone) aedicule wsparte od dołu neorom. kolumnami, także zwieńczone (mniejszymi) wieżyczkami, w niszach których umieszczono figury Patronów Parafii.
– chrzcielnicę drewnianą (nową) nawiązującą stylowo do ołtarza, o czworobocznej czaszy zwieńczonej stylizowanym dachem, na którym ustawiono rzeźbioną scenę Chrztu w Jordanie. Czaszę podpiera neorom. kolumna.
– konfesjonał z poł. XX w., eklektyczny
– dwa nowe ołtarze w transepcie, z nastawami w formie architektonicznej ramy z trójkątnym szczytem (nawiązujące do zdobienia konfesjonału). W ołtarzu pn. umieszczony jest obraz MB. Nieustającej Pomocy (a w predelli gablota z wotami) a w ołtarzu pd. obraz Jezusa Miłosiernego.
Ponadto na wyposażeniu znajdują się m.in.:
– obraz Św. Rodziny (powrót z Egiptu) w typie kaliskim
– obraz Św. Bernarda z poł. XX w.
– malowane stacje Drogi Krzyżowej
– ołtarz i ambonka posoborowe, drewniane, dostosowane stylowo do eklektycznego ołtarza gł.
– figura MB. Fatimskiej na rzeźbionym wsporniku
Wokół budynku znajduje się chodnik procesyjny z kostki bet., przy którym ustawiono latarnie typu parkowego.
Teren przykościelny otacza ogrodzenie metalowe na słupkach murowanych, ustawionych na kamiennym cokole. Wzdłuż ogrodzenia znajdują się pojedyncze drzewa.
W narożniku pd.-zach. terenu przykościelnego ustawiona jest ukośnie żelbetowa dzwonnica parawanowa w postaci trzysłupowego wysokiego parteru, nakrytego belką płaską, ponad którą ustawiono dwusłupowe niskie piętro.
